समर्थ रामदासांचे छत्रपती संभाजी महाराजांना पत्र

समर्थ रामदासांचे छत्रपती संभाजी महाराजांना पत्र

छत्रपती संभाजी महाराजांना समर्थ रामदास स्वामींनी लिहीलेले पत्र ! खालील मूळ पत्राचे छायाचित्र टाकल्यावर ते वाचता येईल असे द्या म्हटल्यावर येथे ते सर्व पत्र देत आहे. कृपया वाचावे आणि त्यावर चिंतन करून आपले 'समर्थ रामदास स्वामी', 'छत्रपती शिवाजी व संभाजी महाराज' आणि 'समर्थांचे महाराजांच्या जीवनातील स्थान व महत्व' याचा विचार करावा.

अखंड सावधान असावे| दुश्चित कदापि नसावे|
तजविजा करीत बसावे| एकांत स्थळी||१||

काही उग्रस्थिती सांडावी| काही सौम्यता धरावी|
चिंता लागावी परावी अंतर्यामी||२||

मागील अपराध क्षमावे| कारभारी हाती धरावे|
सुखी करुनि सोडावे| कामाकडे||३||

पाटवणी तुंब निघेना| तरी मग पाणी चालेना|
तैसे सज्जनांच्या मना| कळले पाहिजे||४||

जनांचा प्रवाहों चालिला| म्हणजे कार्यभाग आटोपला|
जन ठायी ठायी तुंबला| म्हाणिजे खोटे||५||

श्रेष्ठी जे जे मेळविले| त्यासाठी भांडत बैसले|
मग जाणावे फावले| गनिमासी||६||

ऐसे सहसा करू नये| दोघे भांडता तिसय्रासी जाए|
धीर धरून महत्कार्य| समजून करावे||७||

आधीच पडला धस्ती| म्हणजे कार्यभाग होय नास्ती|
याकारणे समस्ती| बुद्धि शोधावी||८||

राजी राखता जग| मग कार्यभागाची लगबग|
ऐसे जाणोनिया सांग | समाधान राखावे||९||

सकळ लोक एक करावे| गनीम निपटुन काढावे|
ऐसे करीता कीर्ति धावे| दिगंतरी||१०||

आधी गाजवावे तडाके| मग भूमंडळ धाके|
ऐसे न होता धक्के| राज्यास होती||११||

समय प्रसंग वोळखावा| राग निपटुन काढावा|
आला तरी कळो नेदावा| जनांमध्ये||१२||

राज्यामध्ये सकळ लोक| सलगी देवून करावे सेवक|
लोकांचे मनामध्ये धाक| उपजोचि नये||१३||

बहुत लोक मेळवावे| एक विचारे भरावे|
कष्टे करोनी घसरावे| म्लेंच्छांवरी||१४||

मतामतांचा गलबला। कोणी पुसेना कोणाला।
जो जे मतीं सांपडलां। तयास तेंचि थोर।

मुलाचे चालीने चालावे। मुलांचे मनोगत बोलावे।
तैसे जनास शिकवावे। हळूहळू।

महंतें महंत करावे। युक्तिबुद्धीने भरावे।
जाणते करून विखरावे। नाना देसी।

सामर्थ्य आहे चळवळीचे । जो जो करील तयाचे।
परंतु तेथे भगवंताचे । अधिष्ठान पाहिजे।।

आहे तितुके जतन करावे| पुढे आणिक मेळवावे|
महाराष्ट्र राज्य करावे |जिकडे तिकडे||१५||

लोकी हिम्मत धरावी| शर्तीची तरवार करावी|
चढ़ती वाढती पदवी| पावाल येणे||१६||

देव मस्तकी धरावा। अवघा हलकल्लोळ करावा।
मुलुख बुडवावा की बडवावा। स्वराज्या कारणे।

देशद्रोही तितुके कुत्ते । मारोन घालावे परते।
देवदास पावती फत्ते। यदर्थी संशयो नाही।

धर्मासाठी झुंजावे|झुंझोनी अवघ्यासी मारावे ||
मारिता मारिता घ्यावे|राज्य आपुले

शिवरायास आठवावे| जीवित्व तृणवत मानावे|
इहलोकी परलोकी राहावे| कीर्तीरुपे||१७||

शिवरायांचे आठवावे स्वरूप| शिवरायांचा आठवावा साक्षेप|
शिवरायांचा आठवावा प्रताप| भुमंडळी||१८||

शिवरायांचे कैसे चालणे| शिवरायांचे कैसे बोलणे|
शिवरायांची सलगी देणे| कैसे असे||१९||

सकळ सुखांचा त्याग| करुनी साधिजे तो योग|
राज्यसाधनाची लगबग| ऐसी असे||२०||

त्याहुनी करावे विशेष| तरीच म्हणावे पुरूष|
या उपरी आता विशेष| काय लिहावे||२१

समर्थाचिया सेवका वक्र पाहे। असा सर्व भूमंडळी कोण आहे।
जयाची लीला वर्णिती लोक तीन्ही। नुपेक्षी कदा रामदासाभिमानी।।

८ एप्रिल २०१६